Pháp luật của các quốc gia đều ghi nhận và coi quyền cạnh tranh lành mạnh như là một quyền đương nhiên của doanh nghiệp và được Nhà nước bảo vệ. Tuy nhiên, trong nền kinh tế hiện nay, đối nghịch với hành vi kinh doanh lành mạnh, trung thực, ngày càng xuất hiện nhiều loại hình làm ăn chụp giật, sử dụng các thủ đoạn không minh bạch, cạnh tranh không lành mạnh của những doanh nghiệp vì “nôn nóng” muốn có lợi nhuận tức thời mà không muốn đầu tư nhiều tiền bạc và công sức.
Theo quy định của pháp luật hiện hành, bất kỳ hành vi cạnh tranh nào trái với tập quán trung thực trong kinh doanh gây nhầm lẫn, lừa dối hoặc gây thiệt hại đến uy tín của người khác được coi là hành vi cạnh tranh không lành mạnh. Hành vi cạnh tranh không lành mạnh chứa hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, cụ thể là hành vi xâm phạm bí mật thương mại và sử dụng chỉ dẫn thương mại gây nhầm lẫn, bao gồm các hành vi sau:
1. Gây nhầm lẫn về:
- Chủ thể kinh doanh;
- Hoạt động kinh doanh;
- Nguồn gốc thương mại của hàng hoá, dịch vụ;
- Xuất xứ hàng hóa;
- Quy cách sản xuất;
- Tính năng, chất lượng, số lượng hoặc đặc điểm khác của hàng hoá, dịch vụ;
- Điều kiện cung cấp hàng hoá, dịch vụ;
2. Sử dụng nhãn hiệu của người khác:
- Sử dụng một nhãn hiệu đã được đăng ký bảo hộ khi chưa được sự đồng ý của chủ sở hữu nhãn hiệu và không có lý do chính đáng;
- Đăng ký, chiếm giữ quyền sử dụng hoặc sử dụng tên miền trùng hoặc tương tự gây nhầm lẫn với nhãn hiệu, tên thương mại được bảo hộ của người khác;
- Chiếm giữ tên miền, lợi dụng hoặc làm thiệt hại đến uy tín, danh tiếng của nhãn hiệu, tên thương mại, chỉ dẫn địa lý tương ứng.
Chỉ dẫn thương mại nói trên là các dấu hiệu, thông tin nhằm hướng dẫn thương mại hàng hóa, dịch vụ: bao gồm:
- Nhãn hiệu;
- Tên thương mại;
- Biểu tượng kinh doanh;
- Khẩu hiệu kinh doanh;
- Chỉ dẫn địa lý;
- Kiểu dáng bao bì hàng hóa;
Hành vi sử dụng chỉ dẫn thương mại nói trên bao gồm các hành vi gắn chỉ dẫn thương mại đó lên hàng hóa, bao bì hàng hóa, phương tiện dịch vụ, giấy tờ giao dịch kinh doanh, phương tiên quảng cáo, bán quảng cáo, tàng trữ để bán, nhập khẩu hàng hóa có gắn chỉ dẫn thương mại đó.
Thủ tục giải quyết cạnh tranh không lành mạnh
Để giải quyết một vụ việc cạnh tranh không lành mạnh, bao gồm các giai đoạn như sau:
1. Điều tra sơ bộ
Trong trường hợp có yêu cầu và bằng chứng về cạnh tranh không lành mạnh kiện của các bên liên quan, Cục trưởng Cục Quản lý cạnh tranh có quyền quyết định về việc có nên tiến hành một cuộc điều tra sơ bộ để tìm ra các vi phạm;
2. Điều tra chính thức
Khi điều tra sơ bộ cho thấy các chứng cứ chứng minh rằng có dấu hiệu của cạnh tranh không lành mạnh tồn tại, Giám đốc Cục Quản lý cạnh tranh sẽ ra quyết định điều tra chính thức. Mục đích của cuộc điều tra này là để xác định vụ việc cạnh tranh là không công bằng, thiết thực.
Trong các giai đoạn điều tra, Cục trưởng Cục Quản lý cạnh tranh có thể áp dụng các biện pháp ngăn chặn hành chính theo sáng kiến riêng của mình, hoặc dựa vào những khuyến nghị của các điều tra viên, hoặc theo yêu cầu của người khiếu nại. Trong quá trình điều tra chính thức, bên vi phạm vẫn có thể (trong thời hạn quy định) để đưa ra các ý kiến về vụ việc và nộp các bằng chứng để chứng minh.
3. Quyết định giải quyết
Sau khi xem xét các tài liệu điều tra và bằng chứng liên quan, Vụ trưởng Vụ Quản lý cạnh tranh phải đưa ra quyết định về việc giải quyết cạnh tranh không lành mạnh.
Tuy nhiên, trong trường hợp không đồng ý với quyết định của Cục trưởng Cục Quản lý cạnh tranh, các bên có thể nộp đơn khiếu nại tới Bộ trưởng Bộ Công thương. Trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được khiếu nại, Bộ trưởng Bộ Công thương sẽ ban hành quyết định thu hồi, sửa đổi, hoặc giữ nguyên quyết định ban hành.
Và ngay cả trong trường hợp không đồng ý với quyết định của Bộ trưởng Bộ Công thương, các bên có thể đưa vụ việc ra tòa án tỉnh để giải quyết.
Theo thủ tục này, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ có thể sử dụng các biện pháp khắc phục như cảnh cáo hoặc phạt tiền. Và tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của vụ án, có thể áp dụng các hình thức xử phạt bổ sung sau đây đối với người xâm phạm sở hữu trí tuệ:
- Thu hồi giấy phép kinh doanh, Giấy chứng nhận hoặc chứng chỉ hành nghề;
- Tịch thu phương tiện sử dụng để phạm tội;
- Cải chính công khai.
Ngày cập nhật: 16/08/2019
Xin lưu ý: Nội dung và các văn bản pháp luật được trích dẫn trong bài viết có thể đã hết hiệu lực tại thời điểm bạn xem bài viết. Để có được thông tin đầy đủ và chính xác nhất, bạn vui lòng gọi hotline để được tư vấn hoàn toàn miễn phí.
